a) Về trình tự lập, thẩm định, quyết định đầu tư dự án đầu tư công có cấu phần xây dựng được quy định tại Khoản 3 Điều 44 Luật Đầu tư công và Điều 31 của Nghị định 136/2015/NĐ-CP đã nêu rõ trình tự lập, thẩm định, quyết định dự án đầu tư công có cấu phần xây dựng thực hiện theo quy định pháp luật về xây dựng và Luật Đầu tư công.

Theo quy định của Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn thi hành thì trong cùng một dự án, trước khi trình cấp có thẩm quyền quyết định, đối với từng nhóm dự án khác nhau, quy mô đầu tư dự án khác nhau, nguồn vốn đầu tư dự án khác nhau,... được phân công cho nhiều cơ quan chủ trì thẩm định từng nội dung cụ thể.

Do đó, “Cơ quan chủ trì thẩm định” nêu tại khoản 8 Điều 57 của Luật Xây dựng không phải là “Cơ quan chuyên môn về xây dựng” vì nếu hiểu theo cách này, thì theo quy định tại Nghị định số 59/2015/NĐ-CP tất cả các dự án (nhóm A, nhóm B, nhóm C; đầu tư xây dựng mới và sửa chữa, cải tạo nhỏ,...) của các bộ, ngành trung ương (trừ một số bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành được tự thẩm định) và tất cả các dự án nhóm A của địa phương do Bộ Xây dựng chủ trì thẩm định, thì Bộ trưởng Bộ Xây dựng tổng hợp kết quả thẩm định để trình các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố quyết định đầu tư. Thực hiện theo quy định này là trái với Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Đồng thời, nếu hiểu theo cách này, thì các quy định tại điểm b khoản 3 Điều 13 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18 tháng 6 năm 2015 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng cũng trái với quy định của Luật Xây dựng. Theo quy định tại Điều 13 của Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18 tháng 6 năm 2015 của Chính phủ: Đối với dự án đầu tư xây dựng chỉ yêu cầu lập Báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng việc thẩm định được thực hiện theo quy định của Luật Xây dựng và Điều 10 Nghị định số 59/2015/NĐ-CP (do cơ quan chuyên môn về xây dựng và các cơ quan liên quan thẩm định). Tuy nhiên, việc tổng hợp trình người quyết định đầu tư lại do cơ quan chuyên môn thuộc người quyết định đầu tư (không phải cơ quan chuyên môn về xây dựng) có trách nhiệm tổng hợp kết quả thẩm định để trình cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư xây dựng.

b) Nghị định số 136/2015/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2015 của Chính phủ hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đầu tư công trước khi trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành đã được Bộ Tư pháp chủ trì thẩm định, các thành viên tham gia thẩm định là đại diện các bộ, cơ quan trung ương và một số địa phương. Trên cơ sở ý kiến của các bộ, ngành trung ương, địa phương tham gia góp ý bằng văn bản vào dự thảo Nghị định và ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp, dự thảo Nghị định đã hoàn thiện trình lên Chính phủ. Văn phòng Chính phủ đã gửi phiếu xin ý kiến đến các thành viên Chính phủ và đã được tất cả các thành viên Chính phủ nhất trí thông qua. Các nội dung quy định tại Nghị định số 136/2015/NĐ-CP ngày 31 tháng 12 năm 2015 hoàn toàn phù hợp với các quy định của Luật Đầu tư công, Luật Xây dựng, không có quy định nào trái với các văn bản pháp luật hiện hành; đồng thời giải quyết được vướng mắc của địa phương trong việc tổng hợp trình cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư các dự án đầu tư công tại địa phương.

Đối với địa phương, Sở Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan được giao chủ trì hoặc thường trực Hội đồng thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án nhóm A, Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án đầu tư công do địa phương quản lý; chủ trì thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn các dự án sử dụng vốn đầu tư công của địa phương; chủ trì, thẩm định trong khâu quyết định đầu tư một số nhóm dự án,... Do đó, việc giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp cuối cùng trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, hoặc gửi cơ quan được phân cấp hoặc ủy quyền theo quy định để xem xét, quyết định đầu tư các dự án đầu tư công nêu tại điểm c khoản 2 Điều 31 Luật Nghị định 136/2015/NĐ-CP là hoàn toàn phù hợp với các quy định của pháp luật và phân cấp quản lý vốn đầu tư công.

c) Bố trí kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn và hằng năm cho các dự án quyết định đầu tư không theo đúng trình tự lập, thẩm định, quyết định đầu tư theo quy định tại Nghị định số 136/2015/NĐ-CP

Trong thời gian vừa qua, do có cách hiểu chưa đúng nêu trên, một số dự án các cơ quan chủ quản hoặc cơ quan chuyên môn về xây dựng trực tiếp trình cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư có tổng mức đầu tư lớn hơn tổng mức đã được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, dẫn đến các dự án này không đủ điều kiện giao kế hoạch, phải phê duyệt lại quyết định đầu tư theo đúng chủ trương đầu tư đã được cấp có thẩm quyền quyết định.

Đề nghị các địa phương thực hiện đúng trình tự lập, thẩm định, quyết định dự án đầu tư công có cấu phần xây dựng theo quy định tại Nghị định số 136/2015/NĐ-CP và chỉ được phép bố trí kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm cho các dự án phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định chủ trương đầu tư theo đúng trình tự lập, thẩm định, quyết định đầu tư nêu trên.

Đối với các dự án do địa phương quản lý đã trình cấp có thẩm quyền quyết định đầu tư không theo đúng trình tự nêu trên, đề nghị:

- Đối với các dự án cấp tỉnh đến hết kế hoạch năm 2016 chưa được giao vốn kế hoạch đầu tư công, đề nghị giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp trình cấp có thẩm quyền phê duyệt lại quyết định đầu tư theo đúng trình tự quy định tại Nghị định số 136/2015/NĐ-CP.

- Đối với các dự án đã được giao kế hoạch năm 2016: đề nghị tổng hợp báo cáo danh mục dự án đã được giao vốn gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 10 tháng 9 năm 2016 để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ./.